William Hjortsberg - Falling Angel

Η αλήθεια είναι ότι ξεκίνησα να διαβάζω το συγκεκριμένο βιβλίο χωρίς να έχω ιδέα σχετικά με την υπόθεσή του και χωρίς να έχω δει την ταινία η οποία βασίστηκε σε αυτό. Το μόνο που ήξερα ήταν ότι ήταν τρόμου και είχε κάποια σχέση με δαίμονες - γι'αυτό το λόγο το διάλεξα, άλλωστε, ως μέρος μιας πρόκλησης με βιβλία τρόμου διαφορετικών θεματικών. Ούτε για τον συγγραφέα, William Hjortsberg ήξερα τίποτα πέρα από το ότι το επώνυμό του είναι γλωσσοδέτης. Το Falling Angel εκδόθηκε το 1978. Κρατήστε το αυτό, διότι θα επανέλθουμε στην ημερομηνία έκδοσής του παρακάτω. 

Πρωταγωνιστής μας είναι ο Harry Angel, ένας ιδιωτικός ερευνητής, ο οποίος προσλαμβάνεται από τον εκλεπτυσμένο Louis Cyphre για να αναζητήσει έναν εξαφανισμένο μουσικό που είχε γνωρίσει μεγάλη επιτυχία πριν τον πόλεμο, με το όνομα Johnny Favorite. Η αναζήτηση αυτή θα τον οδηγήσει σε έναν παράξενο κύκλο δολοφονιών και μεταφυσικού, όπου τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται και θα τον φέρει αντιμέτωπο με καταστάσεις που δεν είχε υπολογίσει. 

Ξεκινώντας λίγο ανάποδα, από το ύφος και τη γραφή του βιβλίου, οφείλω να αναγνωρίσω πως ο συγγραφέας αποδίδει εξαιρετικά καλά τη noir ατμόσφαιρα στην οποία αποσκοπεί. Ο κεντρικός του χαρακτήρας είναι ο κλασσικός noir ήρωας - κυνικός, σκληρός, αλλά και συμπαθής ταυτόχρονα. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση λειτουργεί θαυμάσια στα πλαίσια αυτά και η γνώση της πόλης, την οποία φαίνεται πως ο Hjortsberg κατέχει, προσθέτει τον απαραίτητο ρεαλισμό. Το ίδιο ισχύει και για τις πληροφορίες σχετικά με τη μουσική της δεκαετίας του '20 στη Νέα Υόρκη. Όλες αυτές οι μικρές λεπτομέρειες, σε συνδυασμό με την αμεσότητα του λόγου του Harry Angel, συνθέτουν μια εικόνα που κερδίζει τον αναγνώστη από την πρώτη σελίδα. 

Οι χαρακτήρες, ακόμη κι αυτοί που δεν εμφανίζονται πολύ, είναι καλοδουλεμένοι και ξεχωριστοί. Ξεχωρίζω ιδιαίτερα την Epiphany, η οποία όχι μόνο καταρρίπτει κάθε στερεότυπο femme fatale, αλλά και καταφέρνει να είναι εξίσου -αν όχι περισσότερο- ενδιαφέρουσα από τον ίδιο τον πρωταγωνιστή. Συνήθως, σε τέτοια βιβλία, οι γυναίκες καταλήγουν να είναι απλά γλάστρες που πλαισιώνουν τον ήρωα, όμως εδώ δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Ο Louis είναι μυστηριώδης και έξυπνος και το παιχνίδι που παίζει με τον Angel είναι συναρπαστικό ανά στιγμές. Ο Krusemark, αν και μπαίνει αργά στην ιστορία, είναι από τους χαρακτήρες που σου μένουν. Και, φυσικά, υπάρχει και ο ίδιος ο Harry Angel: έξυπνος, χαμαιλέοντας, είναι ο αρχετυπικός αντιήρωας. 

Και φτάνω στην πλοκή. Η οποία θα ήταν, πραγματικά, εξαιρετικά καλή...αν δεν ήταν τόσο προβλέψιμη. Τη μεγάλη ανατροπή την είχα καταλάβει γύρω στις 20-30 πρώτες σελίδες. Τη δεύτερη ανατροπή την κατάλαβα με το που εμφανίστηκε η Epiphany. Το γεγονός είναι, βέβαια, πως το βιβλίο δεν με έκανε να το βαρεθώ, παρότι είχα μαντέψει την ανατροπή από την αρχή κι αυτό το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό. Σίγουρα, όμως, θα προτιμούσα λίγη περισσότερη διακριτικότητα από πλευράς του συγγραφέα όταν μοίραζε τα στοιχεία. Επίσης, το τέλος με άφησε κάπως ανικανοποίητη. Όχι σαν ιδέα, διότι υποστηρίζω την επιλογή του Hjortsberg να τελειώσει το βιβλίο του με τον τρόπο που το τέλειωσε. Σαν εκτέλεση, όμως, δεν μπορώ να πω πως το βρήκα ισάξιο του υπόλοιπου βιβλίου - κάπως πρόχειρο και βιαστικά γραμμένο, κατά τη γνώμη μου. 

Επιστρέφοντας πίσω στην ημερομηνία έκδοσης του Falling Angel, οφείλω να ομολογήσω πως ο μόνος λόγος για τον οποίο το συγκεκριμένο βιβλίο χαρακτηρίζεται ως τρόμου (το έχω δει και ως crime και ως thriller επίσης, αλλά ο τρόμος κερδίζει στα technicalities) είναι ακριβώς το ότι κυκλοφόρησε το 1978. Αν εκδιδόταν σήμερα, αναμφίβολα θα το κατατάσσαμε ως urban fantasy. Μάλιστα, τολμώ να πω πως, στην πραγματικότητα, είναι ένα από τα πρώιμα urban fantasy, προτού καθιερωθεί το είδος στο τέλος της δεκαετίας του '80 και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90. Θα μου πει κανείς, για ποιο λόγο έχουν τόση σημασία οι ταμπέλες; Δεν έχουν. Αν το επισημαίνω είναι για να έχει επίγνωση του τι ακριβώς πρόκειται να διαβάσει ο οποιοσδήποτε επίδοξος αναγνώστης. 

Σε κάθε περίπτωση, το Falling Angel είναι ένα πολύ καλό, πολύ καλογραμμένο βιβλίο που θα σας κρατήσει το ενδιαφέρον και έχει και μερικές ωραίες σκηνές τρόμου. Θα το συνιστούσα σε όσους αγαπούν το μυθιστόρημα μυστηρίου και θα ήθελαν να δοκιμάσουν κάτι πιο μεταφυσικό στον τομέα αυτό, αλλά όχι τόσο μεταφυσικό όσο το μοντέρνο urban fantasy.