Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2014

Ray Bradbury - The October Country

Για το ότι ο Ray Bradbury ανήκει στους αγαπημένους μου συγγραφείς δεν νομίζω να έχω αφήσει πολλές αμφιβολίες - ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι ενέπνευσε όχι μόνο τον τίτλο αλλά και τη δημιουργία αυτού εδώ του διαδικτυακού χώρου.Τιμημένος με το Εθνικό Βραβείο για Εξαιρετική Προσφορά στα Αμερικανικά Γράμματα, πολυδιαβασμένος και πολυβραβευμένος, με δικό του αστέρι στο Hollywood, δική του τηλεοπτική σειρά, βιβλία μεταφερμένα σε ταινίες και συνεργασίες με σκηνοθέτες του βεληνεκούς του Francois Truffaut και του John Huston, δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα που μπορεί κανείς να πει σχετικά με το ποιος ήταν ο Ray Bradbury και τι προσέφερε στη λογοτεχνία, εν γένει, και στο είδος, συγκεκριμένα. Κέρδισε με την αξία του χαρακτηρισμούς όπως “ο μεγαλύτερος παραμυθάς της Αμερικής” και έγραψε με εξίσου μεγάλη επιτυχία επιστημονική φαντασία, φανταστικό και τρόμου, παντρεύοντας τα είδη και περνώντας από το ένα στο άλλο με σπάνια άνεση. 

Το The October Country είναι μια συλλογή διηγημάτων που είχαν κυκλοφορήσει, ως επί το πλείστον, στο περιοδικό Weird Tales και δημοσιεύτηκαν το 1996 σε έναν τόμο. Το βιβλίο ξεκινάει πολύ δυνατά, με τη θαυμάσια εισαγωγή του συγγραφέα, May I Die Before My Voices. Το ομολογώ, διαβάζοντας τα λόγια του Ray Bradbury για τις φωνές που έχει κάθε συγγραφέας μέσα στο κεφάλι του και τον ωθούν να γράψει, συγκινήθηκα. Όχι μόνο γιατί, πώς να το κάνουμε, η πρόζα του Bradbury είναι μαγική, αλλά και επειδή σαν κείμενο το αισθάνθηκα πολύ κοντά σε μένα - και, είμαι βέβαιη, το ίδιο και οποιοσδήποτε άλλος προσπαθεί να βάλει τη μία λέξη πίσω απ' την άλλη και να γράψει ιστορίες. 

Όπως συνηθίζω να κάνω με τις συλλογές διηγημάτων, έτσι κι εδώ θα γράψω κάποια πράγματα για κάθε διήγημα ξεχωριστά. 


The Dwarf 


Ένας νάνος επισκέπτεται ένα περιπλανώμενο τσίρκο και περνάει ώρες κλεισμένος στο δωμάτιο με τους καθρέφτες και, συγκεκριμένα, μπροστά στον καθρέφτη που τον κάνει να μοιάζει ψηλότερος. Η κοπέλα που πουλάει τα εισιτήρια το μαθαίνει και του παραγγέλνει έναν τέτοιο καθρέφτη ως δώρο, όμως ο ιδιοκτήτης του τσίρκου δεν είναι σύμφωνος με την απόφασή της. 

Σαν ιστορία τη βρήκα κάπως υποτονική και με εξέπληξε που ήταν το εναρκτήριο διήγημα της συλλογής, κυρίως γιατί δεν είναι η ιστορία αυτή που θα δώσει στον αρχάριο στον Bradbury αναγνώστη να καταλάβει για ποιο λόγο αυτός ο συγγραφέας θεωρείται σπουδαίος. 


The Next in Line

Ζευγάρι κάνει διακοπές στο Μεξικό και επισκέπτεται έναν ομαδικό τάφο στο τοπικό νεκροταφείο. Η εμπειρία αυτή επηρεάζει άσχημα τη σύζυγο, της οποίας η κάθοδος στην τρέλα και το φόβο μας απασχολεί σ' ολόκληρο το υπόλοιπο διήγημα. 
Εξαιρετική ιστορία, η οποία παίζει αποτελεσματικά με το μυαλό του αναγνώστη: σε κάθε σελίδα περιμένεις κάτι μεταφυσικό να συμβεί, κάτι τρομαχτικό και συνειδητοποιείς ότι ο Bradbury σε βάζει στη διαδικασία να φοβάσαι τον ίδιο το φόβο, τελικά. 


The Watchful Poker Chip of H.Matisse

Μια παρέα εκκεντρικών καλλιτεχνών ανακαλύπτει τον πιο βαρετό άνθρωπο του κόσμου και αρχίζει να τον επισκέπτεται σαν να ήταν έκθεμα σε τσίρκο. Αυτό στο οποίο, φυσικά, δεν υπολόγιζαν ήταν πως το εν λόγω έκθεμα ήταν εξυπνότερο απ' όσο πίστευαν. 
Μου άρεσε πολύ. Ήταν όσο ειρωνικό έπρεπε και είχε πολύ δυνατές εικόνες. Ίσως χρειαζόταν λίγη ανάπτυξη παραπάνω για να γίνει πραγματικά εξαίσιο, όμως ήταν πολύ καλό διήγημα παρόλα αυτά. 


Skeleton

Ένας υποχόνδριος είναι πεπεισμένος ότι ο σκελετός του έχει δική του βούληση και προσπαθεί να τον σκοτώσει. Προκειμένου να απαλλαγεί από αυτό το βάσανο, ζητάει τη βοήθεια ενός ειδικού. 
Το ξέρω, δεν ακούγεται ιδιαίτερα εντυπωσιακό, αλλά είναι. Τόσο η ιδέα όσο και η εκτέλεση είναι ευφυέστατες κι αυτό γιατί παίρνουν κάτι απλό, καθημερινό, στο οποίο κανείς μας δεν αφιερώνει ιδιαίτερο χρόνο ούτε σκέφτεται πολύ (τα οστά μας) και το κάνει να φαντάζει πραγματικά τρομαχτικό. 


The Jar

Ένας άντρας αγοράζει από ένα τσίρκο ένα βάζο που έχει κάτι μέσα. Το βάζο τον μετατρέπει στο επίκεντρο της προσοχής των πάντων, καθώς όλοι προσπαθούν να μαντέψουν την ταυτότητα του μυστηριώδους κάτι. Μόνο που ο πρωταγωνιστής μας δεν θέλει να μαθευτεί η ταυτότητα αυτή και είναι διατεθειμένος να διαφυλάξει το μυστικό του με κάθε κόστος. 
Η αλήθεια είναι πως η ιστορία αυτή δεν με κέρδισε από την αρχή. Βρήκα τις πρώτες σελίδες της αρκετά μπερδεμένες και ασαφείς, στην πορεία άρχισα να καταλαβαίνω τι γινόταν, απλά κάπου, κάπως, χάσαμε την επαφή μας εγώ κι αυτή.


The Lake


Ένας άντρας επιστρέφει με τη γυναίκα του στο μέρος όπου παραθέριζε όταν ήταν παιδί και όπου είχε πνιγεί μία πολύ καλή του φίλη.

Ένα πολύ ειλικρινές διήγημα, τόσο στη γραφή όσο και στο στόχο του, δεν το είδα τόσο ως μια ακόμη ιστορία με ένα ακόμη φάντασμα, αλλά πιο πολύ σαν ωδή στη χαμένη νιότη και τα φαντάσματα που κουβαλάμε μέσα μας. 


The Emissary


Ένα αγόρι είναι άρρωστο και βιώνει τα πάντα μέσω αυτών που φέρνει μαζί ο σκύλος του όποτε επιστρέφει από τις εξορμήσεις του. Όταν η δασκάλα του πεθαίνει και ο σκύλος του εξαφανίζεται, ο νεαρός ήρωάς μας βυθίζεται στη μελαγχολία.

Το The Emissary είναι μια αρχετυπική Bradbury ιστορία που περιέχει μελαγχολία, τρόμο και αισιοδοξία ταυτόχρονα. Πάνω απ' όλα, όμως, είναι ένα θαυμάσιο δείγμα γραφής από έναν συγγραφέα που ήξερε να χειρίζεται τη γλώσσα όσο λίγοι. 


Touched With Fire


Δύο ηλικιωμένοι άντρες παρακολουθούν μία γυναίκα να οδηγείται αργά προς την αυτοκαταστροφή και επιχειρούν να τη βοηθήσουν προτού να είναι πολύ αργά. Φυσικά, δεν μπορείς να βοηθήσεις κανέναν αν ο ίδιος δεν θέλει να βοηθήσει τον εαυτό του.

Μάλλον η λιγότερο αγαπημένη μου από όλες τις ιστορίες. Καταλαβαίνω την ιδέα και μου αρέσει σαν σύλληψη, αλλά η εκτέλεση δεν με άγγιξε ιδιαίτερα. 


The Small Assassin


 Μια νεαρή μητέρα είναι πεπεισμένη ότι το νεογέννητο μωρό της έχει βαλθεί να τη δολοφονήσει. 

Όπως συμβαίνει και με το Skeleton, μια απλή περίληψη της υπόθεσης αδυνατεί να αποδώσει πόσο σπουδαίο είναι το διήγημα στην πραγματικότητα, κυρίως επειδή η λογική μας επαναστατεί, όπως και των ηρώων: πώς είναι δυνατό ένα μωρό να είναι ικανό για κάτι τέτοιο; Κι όμως, ο τρόπος με τον οποίο ο Bradbury ντύνει αυτήν την ιδέα με λέξεις είναι μοναδικός. Εξαιρετική ιστορία, από τα διαμάντια της συλλογής. 


The Crowd


Ένας άντρας βρίσκεται σε τροχαίο και απορεί με το πόσο γρήγορα μαζεύτηκε γύρω του ένα πλήθος ανθρώπων. Παρότι κανείς δεν πιστεύει την ιστορία του, ο ίδιος είναι αποφασισμένος να εξερευνήσει το μυστήριο του πλήθους. 

Πολύ καλή ιστορία, αλλά κάτι της έλειπε για να απογειωθεί ολοκληρωτικά. 


Jack-in-the-Box


Ένα αγόρι ζει με τη Μητέρα και τη Δασκάλα του στον δικό του προσωπικό κόσμο, όπου προετοιμάζεται για να πάρει τη θέση του νεκρού Πατέρα και να γίνει Θεός. 

Προσωπικά, το συγκεκριμένο διήγημα το λάτρεψα. Η ιδέα είναι υπέροχη και η εκτέλεση ακόμη καλύτερη. Πρόκειται, ίσως, για το πιο καλογραμμένο διήγημα της συλλογής, με το λόγο του Bradbury να ρέει αβίαστα, σαν νερό και την παιδική αθωότητα του πρωταγωνιστή να ξεχειλίζει από τις σελίδες. 


The Scythe


Ένας άντρας και η οικογένειά του "κληρονομούν" κατά λάθος μία φάρμα με σιτάρι κι ένα δρεπάνι. Όλα πάνε καλά, μέχρι που ο άντρας αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι κάτι παράξενο συμβαίνει με τα στάχυα.

Το παράδοξο στην ιστορία αυτή είναι ότι, ενώ βλέπεις σχεδόν από την αρχή πού θέλει να το πάει ο συγγραφέας, καταφέρνει να σου ρημάξει την ψυχολογία παρόλα αυτά. Λυρικός, σπαραχτικός Bradbury στα καλύτερά του. 


Uncle Einar


Ο Einar είναι ένα παράξενο, αρχαίο πλάσμα με φτερά, που κάποτε ήταν τέρας και, κάπου στην πορεία, εξημερώθηκε. 

Πιστεύω πως το Uncle Einar λειτουργεί καλύτερα ως κεφάλαιο στο From the Dust Returned παρά εδώ. Εναλλακτικά, για να δουλέψει, θα έπρεπε να έχει τοποθετηθεί μετά το Homecoming (βλ. παρακάτω) μιας και, χρονολογικά, συμβαίνει μετά από αυτό. Παρόλα αυτά, είναι ένα αστείο, αισιόδοξο διήγημα με μια υποβόσκουσα μελαγχολία η οποία γίνεται καλύτερα κατανοητή σε συνδυασμό με την ανάγνωση του Homecoming: τα πλάσματα των μύθων πεθαίνουν κι είμαστε εμείς αυτοί που τα σκοτώνουμε, εξημερώνοντάς τα μεταφορικά, σταματώντας να πιστεύουμε σ'αυτά και να τα φοβόμαστε.


The Wind


Ένας άντρας δέχεται επανειλημμένα τηλεφωνήματα από ένα φίλο του που είναι πεπεισμένος ότι ο άνεμος τον κυνηγάει για να τον σκοτώσει.

Πολύ καλό διήγημα, με ενδιαφέρουσα ιδέα και κλειστοφοβική ατμόσφαιρα.

The Man Upstairs


Ένας περίεργος άντρας έρχεται να μείνει στο πάνω πάτωμα του σπιτιού του μικρού μας ήρωα και η άφιξή του συμπίπτει με μια σειρά δολοφονιών και εξαφανίσεων στην περιοχή.

Θα ήταν ένα τυπικό δείγμα ιστορίας με βρικόλακες αν δεν ήταν το τέλος του. Το παιδί-πρωταγωνιστής διαφέρει αρκετά από τους υπόλοιπους παιδικούς χαρακτήρες που έχω διαβάσει σε άλλα έργα του Bradbury, με την έννοια ότι του λείπει η αθωότητα. Διασκεδαστική και καλογραμμένη ιστορία. 


There Was an Old Woman


Μια ηλικιωμένη γυναίκα αρνείται πεισματικά να πεθάνει και δημιουργεί ολόκληρη σκηνή στο γραφείο τελετών προκειμένου να της επιστρέψουν το σώμα της.

Ο Bradbury εδώ είναι προφανές ότι αποσκοπούσε στο μαύρο χιούμορ και, για να είμαι ειλικρινής, τα καταφέρνει. Ωστόσο, αναλογιζόμενη το πόσα περισσότερα θα μπορούσε να έχει δώσει αν αυτή η ιστορία είχε έστω και λίγη από τη μελαγχολία και τη σκοτεινιά του, δεν μπορώ να πω πως έμεινα απόλυτα ικανοποιημένη. 


The Cistern


Δυο αδερφές μιλάνε κάποιο βροχερό απόγευμα, όταν η μία από τις δύο βλέπει ένα ζευγάρι νεκρών ανθρώπων μέσα στον υπόνομο. 

Λυρικό, ποιητικό, εξαιρετικά γραμμένο...αλλά δεν το ένιωσα καθόλου. 


Homecoming


Από όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου, η Οικογένεια μαζεύεται για να γιορτάσει το Halloween. Ο μικρός Timothy προσπαθεί με κάθε τρόπο να κερδίσει την εύνοια της παράδοξης οικογένειάς του, αλλά τελικά παραμένει απλά ένας άνθρωπος.

Θαυμάσιο διήγημα, αριστούργημα με όλη τη σημασία της λέξης. Σε αντίθεση με το Uncle Einar, στέκει απόλυτα και μόνο του, ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες ιστορίες της Οικογένειας - που είναι πολλές. Υπέροχο, μελαγχολικό, αστείο, μακάβριο και αισιόδοξο ταυτόχρονα, είναι μια ελεγεία στη μαγεία που χάνεται κι ένας ύμνος στους ανθρώπους που επιμένουν να την κρατούν στη ζωή τους με νύχια και με δόντια.


The Wonderful Death of Dudley Stone


Ένας άντρας αναζητά έναν εξαφανισμένο συγγραφέα ο οποίος, μία μέρα, ανακοίνωσε ξαφνικά στους εκδότες του πως θα σταματήσει να γράφει. 
Κατάλληλο κλείσιμο για τη συλλογή αυτή, έρχεται σε τέλεια αντίθεση με την εισαγωγή, May I Die Before My Voices. Εδώ έχουμε έναν συγγραφέα να συνειδητοποιεί, χάρη σε ένα απρόσμενο γεγονός, ότι πρέπει να σταματήσει να γράφει για τη ζωή που δεν ζει. Μου άρεσε πολύ. 


Η γενική εντύπωση που μου άφησε η συλλογή ήταν εξαιρετικά καλή. Σίγουρα δεν είναι όλες οι ιστορίες εξίσου δυνατές αλλά, πρώτον, δεν υπάρχει ούτε μία μέτρια ή πραγματικά κακή, είναι όλες άνω του καλού και, δεύτερον, οι "απλά καλές" ιστορίες του Bradbury είναι κλάσεις ανώτερες από τις "απλά καλές" ιστορίες πολλών άλλων συγγραφέων. Φυσικά και δεν είμαι αντικειμενική, δεν πρόκειται καν να προσποιηθώ ότι είμαι. Αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι ο Ray Bradbury ήταν ένας μεγάλος συγγραφέας που έγραψε ιστορία στο είδος. Αν δεν έχετε διαβάσει τίποτα δικό του, τι κάνετε ακόμη εδώ; 



2 σχόλια:

Larva είπε...

Θα πω και εγω οτι ο Ray ειναι υπεροχος.
Η αναλυση σου για μια ακομη φορα ειναι παρα πολυ καλη και αυτη ειναι σιγουρα μια συλλογη που θα αγορασω και διαβασω αμμεσα. Ελπιζω και τα επομενα που θα διαβασεις για να μας τα αναλυσεις εδω να ειναι τοσο καλα :)

elgalla είπε...

Μαζί με τον Neil Gaiman, είναι ίσως οι δύο πιο αγαπημένοι μου συγγραφείς. Να το διαβάσεις το The October Country, αν και έχω την υποψία ότι μάλλον τα sci-fi του θα σου αρέσουν περισσότερο.