Jack Ketchum - Off Season

Για τον Jack Ketchum έγραψα λίγο καιρό πριν, όταν διάβασα το The Girl Next Door. Δεδομένης της εντύπωσης που μου έκανε εκείνο το βιβλίο, δεν θα μπορούσα παρά να επιχειρήσω να διαβάσω και κάτι άλλο δικό του πολύ σύντομα. Το Off Season, όντας ένα από τα διασημότερα μυθιστορήματα του συγγραφέα, ήταν η λογική επιλογή. Θα ξεκινήσω λίγο ανάποδα, από τον επίλογο του Jack Ketchum, μιας και σε αυτόν αναφέρεται η εκδοτική περιπέτεια του βιβλίου. Το Off Season ήταν το πρώτο του μυθιστόρημα και, όταν τα έγραψε, ο Ketchum ήταν ένας άγνωστος συγγραφέας που φιλοδοξούσε να εκδοθεί. Η Ballantine δέχτηκε να το εκδώσει, αλλά με πολλές περικοπές και αλλαγές. Ο Ketchum δέχτηκε αυτές τις αλλαγές διότι, όπως είπαμε, ήταν ένας άγνωστος συγγραφέας που φιλοδοξούσε να εκδοθεί. Ξανάγραψε, λοιπόν, το βιβλίο με βάση τις εκδοτικές απαιτήσεις, μόνο που η Ballantine πάλι δεν ήταν ευχαριστημένη. Πάλι το έβρισκε υπερβολικά αιματηρό, πάλι το έβρισκε υπερβολικά αηδιαστικό, πάλι το έβρισκε υπερβολικά τρόμου. Εκεί που ο Ketchum εξαγριώθηκε ήταν όταν θέλησαν να αλλάξουν την κατάληξη ενός από τους ήρωες -κάτι στο οποίο, ενώ ήταν κάθετος, αρχικά, στην πορεία υποχώρησε. Τα χρόνια πέρασαν, το βιβλίο αγοράστηκε από άλλη εκδοτική και οι επόμενοι εκδότες έδωσαν στον Ketchum τη δυνατότητα να κάνει τις αλλαγές που εκείνος ήθελε και να εκδώσει το Off Season όπως ο ίδιος το είχε οραματιστεί. Και αυτό ακριβώς είναι το Off Season που έχουμε στα χέρια μας σήμερα. 

Η Carla είναι επιμελήτρια βιβλίων και έχει νοικιάσει ένα σπίτι κοντά στην ακτή προκειμένου να δουλέψει το νέο βιβλίο που της έχουν αναθέσει. Μέσα στις επόμενες μέρες, περιμένει την αδερφή της, Marjie, με τον φίλο της, Dan, καθώς επίσης και τον νυν (Jim) αλλά και τον πρώην (Nick) εραστή της να έρθουν να την επισκεφθούν. Η παρέα καταφτάνει και είναι έτοιμοι να περάσουν μια εβδομάδα χαλάρωσης και διασκέδασης. Δυστυχώς, όμως, δεν έχουν υπολογίσει τις διαθέσεις μιας οικογένειας κανιβάλων που ζουν στην περιοχή. Παράλληλα, παρακολουθούμε τις έρευνες της αστυνομίας σχετικά με μια ομάδα "άγριων" παιδιών που επιτέθηκαν σε μια γυναίκα που βρέθηκε στη θάλασσα, ξυλοκοπημένη και σε άσχημη κατάσταση. 

Το Off Season ξεκινάει με μια πολύ δυνατή σκηνή: την καταδίωξη της προαναφερθείσας γυναίκας από τα παιδιά. Πρόκειται για μια έναρξη που θέτει τα πλαίσια της ιστορίας και βάζει τον αναγνώστη στην κατάλληλη διάθεση - του προκαλεί, με άλλα λόγια, την αγωνία που είναι απαραίτητη στο είδος του τρόμου. Μετά από αυτό, όμως, ο ρυθμός πέφτει αρκετά και επικεντρωνόμαστε κυρίως στην καθημερινότητα των πρωταγωνιστών. Εξαίρεση αποτελούν τα σημεία όπου η αφήγηση καταπιάνεται με τους κανιβάλους, τα οποία επιτυγχάνουν να επαναφέρουν την αίσθηση της επικείμενης απειλής στον αναγνώστη και δεν τον αφήνουν να ξεχάσει ότι τα χειρότερα έρχονται. Από τη μέση περίπου και μετά, έχουμε μια έκρηξη δράσης, τρόμου και εξελίξεων που διαρκεί μέχρι το, επίσης δυνατό, φινάλε. 

Οι χαρακτήρες είναι καλοφτιαγμένοι και παρουσιάζουν ενδιαφέρον από μόνοι τους, εκεί όμως που πραγματικά λάμπουν είναι όταν έρχονται σε επαφή με τους κανιβάλους. Η Marjie και ο Nick, ιδιαίτερα, κατορθώνουν με τη θέλησή τους και μόνο να ξεπεράσουν ανείπωτα εμπόδια και να εξελιχθούν ως άνθρωποι, ασχέτως της κατάληξης που τους επιφυλάσσει ο συγγραφέας. Τώρα, αυτό το τελευταίο, μην το ερμηνεύσετε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, επίτηδες δεν δίνω διευκρινίσεις, ώστε να μη χαλάσω σε κανέναν την απόλαυση του βιβλίου. Το ποιος πεθαίνει, ποιος ζει, αν ζει κανείς...θα το μάθετε διαβάζοντάς το. 

Η πλοκή είναι αρκετά γραμμική και αρκετά περιορισμένη. Αυτό που περιμένεις να διαβάσεις από τη σύνοψη του βιβλίου ακόμη, αυτό ακριβώς θα διαβάσεις. Το ζήτημα, εν προκειμένω, είναι με ποιον τρόπο φτάνεις ως εκεί. Πράγμα που με φέρνει στην απίστευτη ικανότητα του Jack Ketchum να μετατρέπει τον τρόμο σε υπόθεση τελείως εγκεφαλική και συναισθηματική, ακόμη κι όταν στη δίπλα σελίδα πετάγονται εντόσθια και διαμελίζονται άνθρωποι. Θα ήταν υπερβολικά εύκολο να βασιστεί στην ωμή βία των περιγραφών του και το gore, αλλά δεν το κάνει. Αντίθετα, επικεντρώνεται στην ψυχολογία του αναγνώστη και στο πώς θα την τσαλαπατήσει κι αφήνει το gore ως περιτύλιγμα. Και, προσωπικά, του βγάζω το καπέλο σ'αυτό και θα εξηγήσω αμέσως το λόγο. Γιατί, παρά τα όποια προβλήματα εντόπισα στο Off Season,  η αίσθηση που τελικά μου άφησε ήταν αυτή ενός βιβλίου που με τρόμαξε, με ταρακούνησε, έπαιξε με το μυαλό μου και βγήκε νικητής. 

Ναι, υπάρχουν κάποια πράγματα τα οποία δεν συνάδουν με το πώς παρουσιάζονται γενικότερα οι κανίβαλοι. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι ήξεραν πώς να χαλάσουν τα αυτοκίνητα και να κόψουν τις γραμμές των τηλεφώνων, από τη στιγμή που βλέπουμε ότι είναι σχεδόν πρωτόγονοι. Ναι, θα μπορούσε να έχει καλύτερη ροή. Και, ναι, η γραφή του Ketchum είναι ακόμη άγουρη και δεν πλησιάζει τα ύψη του The Girl Next Door. Όμως. Είναι ένα τρομαχτικό βιβλίο, με ορισμένες πολύ δυνατές στιγμές. Είναι ένα βιβλίο που σε κάνει να αμφισβητείς τον εαυτό σου, καθώς σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς πώς θα αντιδρούσες εσύ υπό αντίστοιχες συνθήκες. Και είναι ένα βιβλίο που σε αφήνει με την αίσθηση ότι διάβασες κάτι πραγματικά καλό. 

Επομένως, θα έλεγα πως το Off Season είναι ένα πολύ καλό βιβλίο, με όλα τα μειονεκτήματα ενός πρώτου μυθιστορήματος αλλά και με το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Jack Ketchum ταυτόχρονα. Σίγουρα, δεν θα το πρότεινα ως πρώτη επαφή με το συγγραφέα, μιας και το The Girl Next Door το ξεπερνάει κατά πολύ, όμως είναι ένα μυθιστόρημα του Ketchum που θα πρότεινα.