Caitlín R. Kiernan - Silk

Η Caitlín R. Kiernan μπήκε στην αναγνωστική μου ζωή λίγο πλαγίως, μιας και η πρώτη δουλειά της που διάβασα ήταν σε μορφή κόμικ. Συγκεκριμένα, επρόκειτο για ένα spin-off του λατρεμένου The Sandman, με τον τίτλο The Girl Who Would Be Death (το οποίο είναι, δυστυχώς, εκτός κυκλοφορίας πλέον). Χρόνια μετά, έτυχε και διάβασα το Control Freak της Christa Faust (που κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ars Nocturna, με τον τίτλο Εξουσιαστική Μανία), έψαξα να βρω άλλα έργα της, είδα ότι είχε γράψει ένα βιβλίο με την Poppy Z. Brite το οποίο, τότε, ήταν εξαιρετικά δυσεύρετο, οπότε διάβασα την επόμενη καλύτερη επιλογή - δηλαδή το Lost Souls της Brite. Και ψάχνοντας άλλα έργα της Brite, ανακάλυψα μια συνεργασία της με την Caitlín R. Kiernan, επίσης δυσεύρετη, το όνομα κάτι μου θύμιζε και, έτσι, από εκεί μεταπήδησα στην Kiernan και το Threshold. 

Οι αναμνήσεις μου από την πρώτη επαφή με την πρόζα της Kiernan είναι ακόμη πεντακάθαρες. Δυσκολευόμουν, στη φάση εκείνη, να αποφασίσω πoιο από τα πάμπολλα καινούρια μου βιβλία να διαβάσω, επέλεξα πέντε, τα κατέβασα από το ράφι κι αποφάσισα να διαβάσω την πρώτη σελίδα από καθένα και να δω ποιο θα με τραβούσε. Το Threshold ήταν το δεύτερο ή τρίτο που έπιασα στα χέρια μου και, διαβάζοντας την πρώτη σελίδα, γύρισα αμέσως να δω πόσο μεγάλη ήταν η εισαγωγή. Δεν ήταν πολύ μεγάλη. Μόλις την τέλειωσα, γύρισα να δω πόσο μεγάλο ήταν το πρώτο κεφάλαιο. Δεν ήταν πολύ μεγάλο. Και το επόμενο πράγμα που θυμάμαι είναι να σκέφτομαι "όχι, δεν γίνεται, είναι απαράδεκτο να γράφει κάποιος τόσο ωραία". 

Ο λόγος που τα αναφέρω όλα αυτά, όσο άσχετα κι αν μπορεί να φαίνονται, είναι ότι η Kiernan είναι μια συγγραφέας εξαιρετικά βιωματική και το να τη διαβάζεις είναι εμπειρία. Ήξερα ήδη από τότε ότι θα γινόταν μία από τις αγαπημένες μου συγγραφείς. Διάβασα κι άλλα βιβλία της έκτοτε, φυσικά, τόσο τρόμου όσο και την πιο πρόσφατη, urban fantasy σειρά της με πρωταγωνίστρια τη Siobhan Quinn. Έχει πάρει τέσσερις φορές το International Horror Guild Award και έχει επίσης κερδίσει ένα Bram Stoker, ενώ ήταν υποψήφια για άλλα εφτά, για τρία Locus, τρία World Fantasy Awards, ένα Nebula, δύο BSFA και αρκετά άλλα βραβεία, τόσο για τα μυθιστορήματά της όσο και για τις συλλογές της, τα διηγήματά της και τα κόμικς της. Παρόλα αυτά, η ίδια δεν χαρακτηρίζει τον εαυτό της ως συγγραφέα τρόμου, προτιμά να λέει πως, αν γράφει κάποιο συγκεκριμένο genre, αυτό είναι ψυχολογικό genre. 

To Silk ήταν το πρώτο της βιβλίο και αυτό που την έβαλε στο χώρο δυναμικά και για να μείνει. Στο Silk, λοιπόν, ακολουθούμε την πορεία δύο ξεχωριστών ομάδων ανθρώπων. Η Daria, ο Keith, ο Mort και η Theo είναι φίλοι που γνωρίστηκαν μέσω του συγκροτήματος του οποίου τρεις από αυτούς είναι μέλη, των Stiff Kitten. Η Spyder, η Robin, ο Byron και ο Walter ήρθαν κοντά χάρη στην αγάπη τους για τη γκόθικ κουλτούρα, την αντισυμβατική σεξουαλικότητά τους και του μαγαζιού της Spyder, το οποίο φιλοξενεί κάθε είδους αντικείμενα. Όταν στην πόλη φτάσει η Niki, μια χορεύτρια που το έσκασε από τη Νέα Ορλεάνη μετά την αυτοκτονία του εραστή της, οι δύο αυτές ομάδες θα έρθουν πιο κοντά και θα μπλεχτούν στο καταστροφικό γαϊτανάκι του βίαιου παρελθόντος και των παράξενων δυνάμεων της Spyder. Άνθρωποι θα αρχίσουν να πεθαίνουν και μετάξι κοφτερό σαν λεπίδες προσπαθεί να εμποδίσει τους πάντες από το να μάθουν τα καλύτερα κρυμμένα, πιο ανομολόγητα μυστικά της Spyder Baxter. 

Η αλήθεια είναι πως δεν καταλαβαίνει κανείς αμέσως για ποιο λόγο το βιβλίο αυτό θεωρείται τρόμου, μιας και η Kiernan χτίζει αργά την πλοκή της. Χωρίς βιασύνη, στήνει τους ήρωές της σαν να ήταν πιόνια σε μια σκακιέρα, μας τους συστήνει, μας τους καθιστά συμπαθείς και οικείους και μετά αρχίζει μεθοδικά τη σφαγή. Μέχρι να έρθει, όμως, το αίμα και το μετάξι, οι ήχοι στο σκοτάδι και οι σκιές στην άκρη του ματιού, μας έχει κάνει να αισθανθούμε κι εμείς μέλη της παρέας. Όσον αφορά τους χαρακτήρες τους ίδιους, δεν μπορώ να πω πολλά χωρίς να χαλάσω τις εκπλήξεις που φυλάει η συγγραφέας σχετικά με το ιδιαίτερο παρελθόν καθενός από αυτούς, μπορώ όμως να πω πως είναι εξαιρετικά καλοφτιαγμένοι και καλογραμμένοι - από τη σχιζοφρενή Spyder μέχρι τον τοξικομανή Keith, από τη φιλόδοξη Daria μέχρι τον εγωιστή Byron, όλοι τους είναι αληθοφανείς και τρισδιάστατοι.

Η πλοκή διατηρείται στο ελάχιστο επίπεδο, καθώς αυτό που πρωτίστως ενδιαφέρει είναι η επίλυση του γρίφου της Spyder και όχι τόσο το πώς θα εξελιχθεί η τρέχουσα κατάσταση. Η Kiernan δίνει την έμφαση στους πρωταγωνιστές της και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις, στη δύναμη του λόγου να δημιουργεί ολοζώντανες εικόνες και, τέλος, στον ίδιο τον τρόμο, ο οποίος, παρά τη μεταφυσική του διάσταση, είναι βαθιά ψυχολογικός καθώς είναι στενά συνδεδεμένος με το διαταραγμένο ψυχισμό της Spyder. 

Προχωρώντας στο θέμα του τρόμου, η Kiernan επαναπροσδιορίζει το gothic horror "μικραίνοντας" τον άνθρωπο αντί να "μεγαλώσει" το περιβάλλον. Εκεί όπου στον κλασσικό, γοτθικό τρόμο έχουμε τα επιβλητικά περιβάλλοντα (απομονωμένα κάστρα, κλειστοφοβικά σπίτια, αποκλεισμένες νησίδες κτλ) ενάντια στους απλούς, καθημερινούς ανθρώπους, η Kiernan θέτει τη σύγχρονη πόλη ως τοπίο και ως πρωταγωνιστές της όσους ζουν στο περιθώριο τη κοινωνίας, όσου δεν πρόκειται να λείψουν σε κανέναν αν χαθούν ή πεθάνουν ξαφνικά. 

Τελικά, δεν μπορώ να πω ότι η Kiernan είναι μια συγγραφέας για όλους. Αλλά αν σας αρέσουν οι καλογραμμένοι χαρακτήρες, αν σας αρέσει η εξαιρετική γραφή και ο έντονα ψυχολογικός τρόμος, δώστε μια ευκαιρία σ'αυτό το βιβλίο και δεν θα το μετανιώσετε.