R. A. Salvatore - Homeland (Dark Elf Trilogy #1)

Μιας και ανήκα στους τρεις-τέσσερις ανθρώπους που διαβάζουν λογοτεχνία φαντασίας και παίζουν RPG αλλά δεν έχουν διαβάσει ποτέ Salvatore, αποφάσισα πρόσφατα να κάνω την αρχή. Ο R.A. Salvatore έγινε πασίγνωστος χάρη στον ήρωά του Drizzt Do' Urden, οι περιπέτειες του οποίου ξεκινούν - χρονολογικά, όχι με σειρά έκδοσης - με το Dark Elf Trilogy και, συγκεκριμένα, το Homeland που αποτελεί το πρώτο βιβλίο της εν λόγω τριλογίας. Η ιστορία του Drizzt διαδραματίζεται στο Forgotten Realms campaign setting, στον κόσμο του Faerûn. Τα βιβλία κυκλοφορούν μεταφρασμένα και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis. 

Το βιβλίο ξεκινάει στη Menzoberranzan, μία πόλη κάτω από την επιφάνεια της γης που ανήκει στα drow, τα σκοτεινά ξωτικά. Από την αρχή μαθαίνουμε πως ο κόσμος των drow χαρακτηρίζεται από σκληρή πολιτική, δολοφονίες και μάχη για την απόκτηση δύναμης. Εν των μέσω μίας επίθεσης του οίκου Do' Urden στον οίκο DeVir, γεννιέται ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας, Drizzt, ο οποίος αρχικά προορίζεται για θυσία στη θεά Lolth, την οποία λατρεύουν τα drow. Παρόλα αυτά, μια απρόσμενη εξέλιξη, καταλήγει να του χαρίσει τη ζωή. Από εκεί και έπειτα, παρακολουθούμε τη ζωή του Drizzt στη Menzoberranzan καθώς μεγαλώνει, εκπαιδεύεται και αρχίζει να αμφισβητεί τις αξίες με τις οποίες λειτουργεί το είδος του. 

Θα ξεκινήσω από το μοναδικό θετικό στοιχείο το οποίο μπορώ να βρω στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα και το οποίο είναι η κοινωνία των drow και το πώς αυτή παρουσιάζεται. Ο κόσμος τους έχει μεγάλο ενδιαφέρον και κεντρίζει την περιέργεια του αναγνώστη. Είναι ένας κόσμος σκληρός, παντελώς απάνθρωπος και χωρίς ίχνος συμπόνοιας ή αλληλεγγύης. Το να τοποθετεί, λοιπόν, ένας συγγραφέας, ηρωικούς χαρακτήρες σε ένα τέτοιο σύμπαν προδιαθέτει από μόνο του εσωτερική πάλη, αμφισβήτηση και ηθικά διλήμματα. Και, ως ένα βαθμό, αυτά υπάρχουν. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έρχονται από την πλευρά του πρωταγωνιστή, όπως θα περίμενε κάποιος. 

Ο Drizzt είναι από τους χαρακτήρες αυτούς που ένας αναγνώστης είτε θα λατρέψει είτε θα σιχαθεί. Η πρώτη κατηγορία αναγνωστών θα τον λατρέψει επειδή είναι εξαιρετικά ικανός στα πάντα και δεν έχει ούτε ένα αρνητικό. Η δεύτερη κατηγορία αναγνωστών θα τον σιχαθεί ακριβώς για τους ίδιους λόγους, όσο παράδοξο κι αν αυτό ακούγεται. Προσωπικά, έχω μια αδυναμία στους χαρακτήρες με πάθη και ελαττώματα, μιας και αυτό τους κάνει πιο προσιτούς και ρεαλιστικούς στα μάτια μου. Ταυτόχρονα, τους κάνει και απείρως πιο ενδιαφέροντες καθώς θέλεις να τους δεις να ξεπερνούν τα ελαττώματα αυτά και να βγαίνουν νικητές ακόμη κι όταν τα πάντα δείχνουν πως θα χάσουν. Το μόνο ελάττωμα το οποίο έχει ο Drizzt είναι ότι είναι υπερβολικά καλός για το είδος του. Για τα δικά μου δεδομένα, αυτό τον καθιστά ένα βαρετό χαρακτήρα, η τύχη του οποίου δεν με απασχολούσε καθόλου κατά τη διάρκεια του βιβλίου.

Το στήσιμο της κοινωνίας των drow, από την άλλη, λειτουργεί ως δίκοπο μαχαίρι, μιας και όλοι οι χαρακτήρες εκτός από έναν παρουσιάζονται πανομοιότυποι. Όλοι είναι διαβολικοί, σαδιστές, εκδικητικοί, πονηροί και ο κατάλογος με τα αρνητικά επίθετα μπορεί να συνεχιστεί, πραγματικά, επ' άπειρον. Είναι τόσο ίδιοι που, αν δεν υπήρχαν τα ονόματα δίπλα για να υποδεικνύουν ποιος μιλάει σε κάθε περίπτωση, θα μπορούσε κανείς να πιστέψει ότι έχει να κάνει με έναν και μόνο χαρακτήρα. Σε όλα αυτά, υπάρχει μία φωτεινή εξαίρεση η οποία ακούει στο όνομα Zaknafein. Ο Zaknafein είναι ο δάσκαλος του Drizzt στα όπλα και μοιράζεται ως ένα βαθμό την ψυχοσύνθεση του Drizzt. Αυτό που τον καθιστά τόσο συναρπαστικό χαρακτήρα, όμως, σε αντίθεση με τον πρωταγωνιστή, είναι τα ελαττώματά του. Ο Zaknafein δεν είναι αθώος, έχει κάνει άσχημα πράγματα, έχει μια διεστραμμένη αίσθηση ελέους και καλού, όμως προσπαθεί να παίξει όσο καλύτερα μπορεί με τα χαρτιά που του μοιράστηκαν. Για μένα, είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής του βιβλίου, μιας και περισσότερο με ενδιέφερε τι θα συμβεί σε αυτόν, παρά στο Drizzt. 

Προχωρώντας στα πιο τεχνικά κομμάτια, οφείλω να πω πως ο Salvatore γράφει άθλια. Περισσότερο σαν fan fiction διαβάζεται αυτό το μυθιστόρημα παρά σαν δουλειά ενός επαγγελματία συγγραφέα. Επαναλαμβάνει ξανά και ξανά τα ίδια πράγματα, οι διάλογοι είναι υπερβολικά μελοδραματικοί, η πλοκή είναι μηδαμινή - το Homeland διαβάζεται ως ακριβώς αυτό που είναι: ένας πρόλογος στις περιπέτειες ενός ήρωα. Επίσης, κάθε φορά που αναφερόταν η λέξη infrared, ήθελα να πετάξω το kindle μου στον τοίχο, τόσο εκτός κλίματος με έβγαζε. Σε έναν μεσαιωνικό, φανταστικό κόσμο, χωρίς επιστήμη, ανακάλυψαν το infrared spectrum με κάποιον τρόπο κι ο συγγραφέας το αναφέρει διαρκώς αντί, για παράδειγμα, να το εκφράσει περιγραφικά; Σύμφωνοι, πρόκειται για κάτι πολύ μικρό και, πιθανότατα ανούσιο, το οποίο δεν θα μου είχε χτυπήσει τόσο άσχημα αν όλοι οι υπόλοιποι τομείς του βιβλίου δεν έπασχαν τρομερά. Παρόλα αυτά, η προσοχή στη λεπτομέρεια δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. 

Οφείλω, φυσικά, να τονίσω πως μεγάλη σημασία έχουν οι λόγοι για τους οποίους κάποιος θα διαβάσει το Homeland. Αν το διαβάσει για να αποκτήσει καλύτερη κατανόηση του κόσμου των Forgotten Realms και της κοινωνίας των drow, θα ικανοποιηθεί καθώς ο Salvatore περιγράφει πολύ καλά την εν λόγω κοινωνία. Αν το διαβάσει με την ίδια διάθεση και κριτική σκέψη που θα διάβαζε ένα οποιοδήποτε άλλο λογοτεχνικό βιβλίο, το πιθανότερο είναι πως θα απογοητευτεί οικτρά. Επειδή κάποια πράγματα μου άρεσαν, δεν θα πω πως έχασα το χρόνο μου διαβάζοντάς το, παρόλα αυτά δύσκολα θα το πρότεινα σε κάποιον.